NIEZWYKLE WYSOKIE TEMPERATURY PRZYCZYNĄ ZAGŁADY ŻYCIA 200 MILIONÓW LAT TEMU

Po tym, jak w okresie tzw. wymierania permskiego życie na Ziemi zostało „zgładzone”, nastał wyjątkowo długi czas, w którym nie mogło się ono odnowić. Przyczyną trwającej 5 mln lat „martwej strefy”, jak udało się wykazać międzynarodowemu zespołowi badaczy, była temperatura, dochodząca do 60 st. Celsjusza.

250 mln lat temu doszło do tzw. wymierania permskiego. W jego wyniku z powierzchni Ziemi zniknęło 90 proc. wszystkich zamieszkujących ją gatunków – zarówno zwierząt, jak i roślin.

 Wymierań podobnych temu odnotowano w historii Niebieskiej Planety kilka, jednak to uchodzi za wyjątkowe. W tropikach nastąpił po nim bowiem okres „martwej strefy”, który zamiast skończyć się po kilkudziesięciu tysiącach lat, trwał pięć milionów lat. W tym czasie nie pojawiały się nowe gatunki. Badaczom z Wielkiej Brytanii, Chin i Niemiec udało się określić, co było przyczyną tak długiej „martwej strefy”.

Nawet 60 st. C

Zdaniem naukowców z University of Leeds, China University of Geosciences oraz University of Erlangen-Nurnburg powodem, dla którego „martwa strefa” trwała tak długo, była temperatura, która w strefie międzyzwrotnikowej wzrastała do 50-60 st. Celsjusza na lądzie i 40 st. C na powierzchni oceanu. Te prawdziwie śmiercionośne wartości sprawiły, że w tropikach przestała rosnąć roślinność. Utrzymywały się tam tylko mniej wymagające krzewy i paprotniki. W wodzie żyły wyłącznie prymitywne skorupiaki, a na lądzie – dosłownie – nie występowały żadne zwierzęta, bo ich organizmy nie byłyby w stanie poradzić sobie z takim gorącem.

Czym spowodowane było z kolei gorąco, które sprawiło, że Ziemia – która przed wymieraniem permskim tętniła życiem – „zamarła” na pięć milionów lat? Odpowiedzialny był za to spowodowany wymieraniem permskim brak roślin, których zadaniem w naturze było regulowanie obiegu dwutlenku węgla. Bez nich tego gazu wciąż przybywało, przez co znacząco zwiększała się temperatura.

Pierwsza taka analiza

- Z wymieraniem permskim od dawna wiąże się globalne ocieplenie, jednak nasze badanie to pierwsze, które pokazuje, że to właśnie ekstremalna temperatura nie pozwalała rozwijać się życiu przez miliony lat – mówi Yadong Sun, który stał na czele zespołu badawczego. – To również pierwsza analiza, która pokazuje, że temperatura wody może na powierzchni oceanu sięgnąć 40 st. C, czyli wartość, przez którą zatrzymuje się fotosynteza i zamiera życie w głębinach. Dotąd uznawano, że maksimum temperatury wody na powierzchni wynosi 30 st. C – dodaje.

Przydatne szkielety kondodontów

Wnioski, jakie naukowcy przedstawili na łamach dziennika „Science”, zdołali wyciągnąć dzięki analizie szkieletów 15 tys. kondodontów – wymarłych „ryb” podobnych do węgorzy. Wydobyto je ze skał na południu Chin i, studiując zawarte w nich izotopy tlenu obliczono, jaka temperatura panowała na Ziemi przed setkami milionów lat.

tvn meteo