76% osób biorących udział w naszej ankiecie przeprowadzonej na Facebooku opowiedziało się za tym, żebyśmy w ramach tego artykułu opisali charakterystykę niżów umiarkowanych szerokości geograficznych. Zatem wychodząc naprzeciw waszym oczekiwaniom, postaramy się szczegółowo opisać to właśnie zagadnienie. Czytając niniejszy post będziecie mogli dowiedzieć się, jak powstają układy niskiego ciśnienia, jakimi trasami najczęściej się przemieszczają, oraz jak wpływają na pogodę. Weźmiemy pod lupę te układy, które wywierają wpływ na pogodę w Europie, w tym także i w Polsce. Zapraszamy na szczegóły.
Jak powstaje niż baryczny?
Najpierw zastanowimy się jak tworzą się układy niskiego ciśnienia? Niże umiarkowanych szerokości geograficznych powstają w wyniku różnicy temperatury pomiędzy ciepłym a zimnym powietrzem, z której to różnicy układy te czerpią energię. Tworzą się one w wyniku zaburzenia na froncie polarnym, które ma postać zafalowania. W miejscu pojawienia się tego zafalowania ciśnienie nieznacznie się obniża. Następnie w zachodniej części fali zaczyna kształtować się front chłodny, a we wschodniej części front ciepły. W miarę rozwoju zaburzenia ciśnienie w miejscu zafalowania zaczyna spadać co powoduje powstanie niżu. Nieodłącznym elementem niżów w naszych szerokościach geograficznych są towarzyszące im fronty atmosferyczne. Jeśli różnica temperatur jest spora i cały czas się utrzymuje, to niż staje się coraz głębszy, czyli ciśnienie w jego centrum jest coraz niższe. Im dalej od centrum układu, tym ciśnienie jest wyższe. Z racji tego, że front chłodny porusza się szybciej od ciepłego, to z czasem dogoni on front ciepły, co spowoduje ich spotkanie, czyli powstania frontu okluzji. Po utworzeniu się frontu okluzji układ niżowy przeważnie umiera. Na półkuli północnej masy powietrza wokół niżu obracają się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Jeśli brać pod uwagę Europę, to układy te najczęściej tworzą się u nas na Oceanie Atlantyckim, oraz na Morzu Śródziemnym. Jaką zatem pogodę nam przynoszą?
Niże atlantyckie
Układy niżowe tworzące się w rejonie Atlantyku mają zdecydowany wpływ na pogodę w większej części Europy, w tym też i w Polsce. Nasz kraj najczęściej dostaje się pod wpływ tych właśnie niżów. Przeważnie tworzą się one w północnej części Atlantyku, w okolicach Islandii i przemieszczają się na wschód. Układy docierające do nas z zachodu powodują złagodzenie klimatu Polski, gdyż za ich sprawą zimy są u nas cieplejsze. W porze chłodnej ciśnienie w centrum takiego niżu może obniżyć się do bardzo niskich wartości. Jeśli taki głęboki układ przejdzie w pobliżu Polski, to spowoduje powstanie bardzo silnego wiatru, czasami nawet powodującego szkody. Kiedy taki niż, wędrując dalej, znajdzie się za naszą wschodnią granicą, to kręcąc masami powietrza przeciwnie do ruchu wskazówek zegara zaciągnie do nas zimne powietrze z północy.
Niże śródziemnomorskie (z: Płachta A., 2018, Najzimniejsze zimy i miesiące zimowe w Europie w XXI wieku, praca licencjacka, IGiGP UJ, Kraków).
Niże śródziemnomorskie stanowią ważny element kształtujący pogodę w Europie, przede wszystkim w jej środkowej, wschodniej i południowej części. Szczególnie spore nasilenie rozwoju tych niżów obserwuje się w chłodnej połowie roku. Związane jest to z obecnością chłodnej gałęzi frontu polarnego. Część z powstających niżów, zwłaszcza w okresie letnim, wykazuje się stacjonarnością, a zimą często przemieszczają się, zarówno w kierunku północnym – szlakiem Vb, jak i wschodnim i północo-wschodnim – szlak Vd. Formują się one bardzo często przy południkowej wymianie mas powietrza i w przypadku szlaku Vb, przemieszczają się na ogół przez obszar Węgier, docierając nad Karpaty Wschodnie. Niże śródziemnomorskie, w związku z formowaniem się bardzo często w pobliżu stosunkowo ciepłych wód Morza Śródziemnego, zawierają w sobie dużo pary wodnej.
Niże, wędrując na północ, pogłębiają się i w konsekwencji następuje intensyfikacja opadów atmosferycznych, czemu sprzyja rzeźba terenu. Regularnie zdarza się więc, że przynoszą na terenie Polski, Ukrainy czy Bałkanów, ekstremalne zjawiska meteorologiczne – w zimie wielkoskalowe, intensywne opady śniegu – przykładem może być przełom marca i kwietnia 2013, a w pozostałych porach roku obfity deszcz mogący doprowadzić do zagrożenia powodziowego (np. maj 2010 i 2014 oraz wrzesień 2017). Stanowią one niewątpliwie pewną osobliwość klimatu Europy. W ciągu roku nie mamy ich zbyt dużo, ale kiedy już się pojawiają, to gwałtowne opady deszczu albo śniegu z nimi związane, prowadzą do strat materialnych, a w przypadku opadów deszczu do zagrożenia powodziowego.
ZAKAZ KOPIOWANIA BEZ ZGODY ADMINISTRATORÓW STRONY.
Wszelkie prawa do wykresów i opisów są własnością właścicieli bloga - kopiowanie całości lub jakiejkolwiek części bez zgody administratorów to naruszenie praw autorskich zgodnie z ustawą o ochronie praw autorskich i własności intelektualnej
